Cú dump hôm qua là minh chứng cho thấy thao túng trên thị trường crypto đang lộng hành tới mức nào. Hôm nay mình muốn bàn với anh em về chủ đề thao túng, và vì sao nó chính là nguyên nhân khiến cho thị trường crypto sẽ mãi không bao giờ được công nhận và giao dịch chính quy như các thị trường tài chính khác, ít nhất là cho tới khi 1 chính phủ hay cơ quan nào đó ban hành 1 khung luật pháp lên thị trường này.
Thao túng là gì?
Trước hết phải rõ ràng khái niệm thao túng đã. Nó là 1 dạng của việc lợi dụng hay cố gắng có chủ đích để xâm phạm vào hoạt động tự do và công bằng của thị trường tài chính và tạo ra các dấu hiệu giả hay lừa đảo liên quan đến giá của, hoặc thị trường cho 1 loại tài sản, chứng khoán, hàng hoá hay tiền tệ.
Thao túng thị trường bị cấm ở hầu hết các quốc gia, cụ thể tại Mỹ trong phần 9(a)(2) của bộ luật sàn chứng khoán (Securities Exchange Act) năm 1934, ở Liên Minh châu Âu tại Phần 12 của bộ luật về hành vi lợi dụng thị trường (market abuse regulation), và tại Úc trong phần 1041A Luật doanh nghiệp năm 2001.
Rất tiếc, chưa hề có bộ luật hay cơ quan nào cấm hành vi thao túng trên thị trường crypto trên toàn thế giới. Nên nó vẫn là mảnh đất màu mỡ để các cá nhân có khả năng thao túng lộng hành.
Thao túng trên thị trường crypto – Các thể loại thao túng
Có khá nhiều hình thức thao túng trên thị trường tài chính thế giới, và chỉ riêng crypto cũng đã xảy ra gần hết tất cả các hình thức thao túng rồi. Mình sẽ liệt kê vài cái cho anh em.
- Stock bashing: Một người hoặc một nhóm người tạo ra các thông tin sai sự thật nhắm vào 1 công ty nhằm mục đích dìm giá đồng coin của công ty đó. Các thông tin này có thể được đăng trên các mạng xã hội, các hội nhóm đầu tư, vốn có tính lan truyền rất cao và hiệu ứng mạnh. Đây là 1 dạng của FUD (fear, uncertainty and doubt) trong crypto;
- Pump and dump: Cái này là quá rõ ràng rồi. Pump and dump là 1 kế hoạch phức tạp để thao túng giá của 1 đồng coin xác định nào đó. Hành động này được tạo ra bởi 1 hoặc 1 nhóm người nào đó đẩy giá của một mặt hàng nào đó lên cao, thu hút nhà đầu tư mới nhảy vào, rồi nhóm ban đầu thoát ra với lợi nhuận.
- Runs: 1 nhóm các nhà giao dịch tạo ra các hoạt động và tin tức giả nhằm đẩy giá 1 đồng coin lên. Cái này khá tương tự pump and dump nhưng độ phức tạp thấp hơn, chỉ chủ yếu nhằm tạo ra hiện tượng FOMO (fear of missing out) của đồng coin;
- Wash trade: Người thao túng bán và mua lại cùng 1 đồng coin nhằm mục đích tạo ra các hoạt động giả và volume giả, thu hút các Trader khác nhằm đẩy giá đồng coin lên;
- Spoofing: Spoofing là một cách giao dịch mà trong đó người giao dịch – trader – tạo một ấn tượng giả tạo cho thị trường bằng cách vào lệnh chờ và nhanh chóng thoát lệnh với một khối lượng cực kỳ lớn, với mục đích chính là làm giá.
- Cornering the market: Trong chiến thuật này, người thao túng có khả năng mua vào 1 lượng lớn tài sản đủ để thao túng giá của tài sản đó. Trong crypto những người này được mệnh danh là cá mập, hoặc cá voi các kiểu. Đây có lẽ cũng là thủ phạm của cú dump tối qua.
Vì sao chừng nào còn thao túng, thị trường crypto chưa thể được giao dịch chính quy?
Thị trường là nơi diễn ra các hoạt động mua bán 1 cách công bằng và tự do, những người giao dịch trên thị trường đều mong muốn có sự công bằng và tự do đó. Đó là nguyên nhân các thị trường tài chính trên thế giới đều cấm hành vi thao túng.
Anh em Crypto Trader chúng ta không có được sự công bằng đó, khi mà luôn giao dịch trong sự nơm nớp lo sợ rằng stop loss của chúng ta luôn có nguy cơ bị xuyên thủng bởi 1 cú dump bất chợt của 1 con cá mập rảnh rang nào đó. Khi đó thì mọi phân tích, mọi mô hình giá hay hỗ trợ kháng cự đều không có ý nghĩa gì nữa. Ngoài ra, chúng ta còn phải chịu các rủi ro từ lừa đảo đến hack sàn và mất vốn. Khi 1 thị trường tồn tại quá nhiều rủi ro tới mức lợi nhuận từ nó không thể được đánh đổi, lẽ dĩ nhiên nhà đầu tư sẽ rời bỏ thị trường đó.
Và đáng buồn thay, những vấn đề trên mà chúng ta đang nói, đã tồn tại trên thị trường crypto từ mấy năm nay, và chưa có cái nào có dấu hiệu giảm xuống cả.
Suốt năm 2018 vừa qua, có lẽ chỉ còn số ít Crypto Trader là còn ở lại, phần lớn đã rời đi, và hầu như không có nhà đầu tư mới. Điều này càng làm cho vốn hoá thị trường giảm xuống còn bé tí, và thanh khoản ngày càng mỏng hơn, thao túng càng lộng hành nhiều hơn. Giống như 1 cái vòng lẩn quẩn không tìm thấy lối ra.
Trong khi đó, các Chính phủ vẫn còn đang loay hoay với câu hỏi Bitcoin là gì, Crypto là gì, để mà phân loại chúng cho đúng vào các thể loại tài sản đang được giao dịch. Có quá nhiều vấn đề, mà thao túng là vấn đề đầu tiên cần được giải quyết, rồi hack sàn, bảo mật cá nhân, mất vốn của nhà đầu tư. Có lẽ rằng ngày mà crypto market được công nhận và giao dịch chính quy vẫn còn xa lắm.
Theo: Kenhdaututienao.com/blogtienao